Obligacionet amerikane “Treasury” janë një nga format më të sigurta dhe më të besueshme të investimit në botë. Edhe pse mund të duken si një temë e ndërlikuar, në të vërtetë ato janë një mënyrë shumë e zakonshme që qeveria amerikane përdor për të marrë hua para nga publiku. Këto obligacione i blejnë individët, kompanitë apo edhe qeveritë e tjera, me qëllimin që t’u kthehet shuma e dhënë bashkë me një fitim të vogël pas një kohe të caktuar.
Për popullatën e gjerë, të kuptuarit se çfarë janë këto obligacione mund të jetë me rëndësi, sepse shpesh dëgjojmë për to në lajme kur flitet për ekonominë amerikane, inflacionin apo interesat. Gjithashtu, obligacionet “Treasury” ndikojnë në tregjet financiare ndërkombëtare dhe për pasojë edhe në ekonominë e vendeve të tjera, përfshirë edhe vendin tonë.
Si funksionojnë obligacionet “Treasury”?
Kur qeveria amerikane ka nevojë për para për të financuar projekte apo shpenzime, ajo nuk kërkon kredi nga bankat si një person i zakonshëm. Në vend të kësaj, ajo nxjerr në shitje obligacione, që janë në thelb fletë premtimi. Ti i jep para qeverisë tani, dhe ajo të kthen më shumë pas disa muajsh ose vitesh, në varësi të llojit të obligacionit.
Ekzistojnë disa lloje të obligacioneve “Treasury”:
- Bonot (T-Bills): Zgjatje e shkurtër, zakonisht nga disa muaj deri në 1 vit.
- Notat (T-Notes): Zgjatje mesatare, zakonisht nga 2 deri në 10 vjet.
- Obligacionet (T-Bonds): Zgjatje afatgjatë, deri në 30 vjet.
Një shembull i thjeshtë: Imagjino se po i huazon 1,000 dollarë qeverisë amerikane për 10 vjet. Pas 10 vjetësh, ajo do të të kthejë 1,000 dollarët dhe gjatë këtyre viteve do të marrësh çdo vit një shumë të vogël si “shpërblim” për huazimin që i ke bërë.
Pse konsiderohen të sigurta?
Obligacionet “Treasury” njihen si një nga investimet më të sigurta në botë, sepse ato mbështeten nga qeveria e Shteteve të Bashkuara, e cila ka një histori të gjatë të pagesave me korrektësi. Rreziku që SHBA të mos paguajë është shumë i ulët, ndaj shumë investitorë i përdorin këto obligacione si një “strehë e sigurt” kur tregjet janë të paqarta.
Për krahasim, është si të huazosh para një miku shumë të besueshëm që gjithmonë i kthen borxhet në kohë. Nuk fiton shumë, por je pothuajse i sigurt që nuk do humbasësh asgjë.
Si ndikojnë në jetën tonë?
Edhe nëse nuk ke investuar kurrë, obligacionet “Treasury” kanë ndikim në jetën tënde. Për shembull:
- Normat e interesit në bankat tona shpesh ndikohen nga normat e interesit të këtyre obligacioneve.
- Pensionet dhe fondet e investimit në shumë vende investojnë në këto obligacione për shkak të sigurisë së tyre.
- Kurset e këmbimit valutor gjithashtu ndikohen nga kërkesa apo oferta për obligacione amerikane, që më pas ndikon edhe në vlerën e euros, dollarit apo valutave të tjera.
Pra, edhe nëse nuk i blen kurrë vetë, këto obligacione ndikojnë në interesat që merr në bankë, në çmimet në treg dhe në ekonominë ku jeton.
Një mënyrë për të kuptuar më mirë ekonominë
Nëse dëshiron të kuptosh më mirë se si funksionon ekonomia globale, është mirë të fillosh me gjëra të thjeshta si obligacionet “Treasury”. Ato janë një nga gurët themelorë të financave botërore dhe ndikojnë në shumë vendime ekonomike.
Mbaj mend: nuk ke nevojë të jesh ekonomist për t’i kuptuar. Mjafton ta mendosh si një marrëveshje e thjeshtë ku dikush jep para tani dhe pret t’i marrë mbrapsht me një përfitim të vogël në të ardhmen. Në këtë rast, “dikushi” është një nga qeveritë më të fuqishme në botë.