Shumë njerëz që kërkojnë mënyra të sigurta për të investuar paratë e tyre shpesh dëgjojnë për “obligacionet”. Por çfarë janë saktësisht obligacionet dhe cilat prej tyre janë më të përshtatshme për dikë që sapo ka filluar të merret me investime? Në këtë artikull, do të sqarojmë në mënyrë të thjeshtë dhe të kuptueshme se cilat lloje obligacionesh janë më të sigurta dhe më të lehta për t’u kuptuar nga fillestarët.
Të kuptosh obligacionet është një hap i rëndësishëm për këdo që dëshiron të ruajë apo shtojë kursimet e veta pa marrë shumë rrezik. Në krahasim me bursën, obligacionet janë shpesh më të qëndrueshme dhe të parashikueshme, ndaj janë një zgjedhje e zgjuar për ata që kërkojnë siguri dhe të ardhura të rregullta.
Çfarë janë obligacionet?
Obligacionet janë një formë huaje. Kur ti blen një obligacion, në fakt po ia jep paratë e tua hua një institucioni – zakonisht një shteti ose një kompanie – dhe ata të premtojnë që do t’i kthejnë ato para pas një kohe të caktuar, bashkë me një interes.
Për shembull, imagjino sikur i jep shtetit 1,000 euro hua për 5 vjet, dhe ai të premton që çdo vit do të të japë 3% interes (pra 30 euro në vit), dhe në fund të 5 viteve do të të kthejë edhe 1,000 eurot që i ke dhënë. Kjo është një mënyrë e thjeshtë për të fituar pa pasur nevojë të ndjekësh çmimet në bursë çdo ditë.
Llojet e obligacioneve të përshtatshme për fillestarët
Obligacionet e shtetit
Obligacionet që jep qeveria janë ndër më të sigurta. Në shumë vende, qeveria nxjerr obligacione për të financuar projekte të ndryshme dhe i premton qytetarëve kthimin e parave me interes.
Këto obligacione janë ideale për fillestarët sepse:
- Rreziku i humbjes së parave është shumë i ulët.
- Ato janë të lehta për t’u kuptuar.
- Janë të aksesueshme edhe me shuma të vogla.
Shembull: Në Shqipëri, individët mund të blejnë obligacione të qeverisë me vlerë minimale prej 10,000 lekësh.
Obligacionet e thjeshta me afat të shkurtër
Këto janë obligacione që kanë një kohëzgjatje të shkurtër, zakonisht 1 deri në 3 vjet. Ato janë të përshtatshme për fillestarët sepse:
- Paratë nuk bllokohen për shumë kohë.
- Rreziku nga ndryshimet në treg është më i vogël.
- Jepin një mënyrë të mirë për të provuar investimin pa shumë angazhim afatgjatë.
Fondet e obligacioneve
Nëse nuk dëshiron të zgjedhësh vetë obligacionet, mund të investosh në një fond obligacionesh. Ky është një lloj “shporte” ku mblidhen shumë obligacione të ndryshme dhe ti blen një pjesë të saj.
Avantazhet:
- Diversifikim: paratë e tua ndahen në shumë investime.
- Menaxhohen nga profesionistë.
- Mund të fillosh me shuma më të vogla.
Çfarë duhet të kesh parasysh si fillestar
- Interesi i obligacionit: Ky është përqindja që do të fitosh. Më i larti nuk është gjithmonë më i miri – duhet të shohësh edhe sa i sigurt është institucioni që e jep.
- Afati: Sa kohë duhet të presësh për t’i marrë paratë mbrapsht. Nëse ke nevojë për para më herët, zgjidh obligacione afatshkurtra.
- A mund të shiten më herët?: Disa obligacione mund t’i shesësh para afatit, por çmimi mund të jetë më i ulët.
- Kujt po ia jep paratë?: Një obligacion i shtetit është ndryshe nga ai i një kompanie të panjohur. Siguria është shumë e rëndësishme për fillestarët.
Një fillim i sigurt drejt investimeve të zgjuara
Nëse je duke menduar të fillosh të investosh, obligacionet janë një mënyrë e mirë për të mësuar bazat, për të ruajtur kursimet dhe për të fituar pak interes në mënyrë të qëndrueshme. Fillimi me obligacionet e shtetit ose fondet e obligacioneve është zakonisht rruga më e sigurt. Me kalimin e kohës, kur të kesh më shumë përvojë, mund të eksplorosh edhe opsione të tjera më të avancuara.
Mos harro – është më mirë të fillosh me hapa të vegjël por të sigurt, sesa të kërcesh direkt në investime të rrezikshme pa e ditur mirë se çfarë po bën.